KOMAGENE'NİN MİRASI NEMRUT

Geçmişle günümüz arasında köprü görevi gören tarihi eserler tarih bilincinin elde edilmesinde önemli bir role sahiptir.Halkların oluşturduğu uygarlıkların
ürünleri olan tarihi eserler yapıldığı dönemin inanışı,yaşayışı hakkında bilgi verir.Ayrıca bu tarihi eserlerin içinde bulunduğu bölgeye yöreye bir gizemlilik ve güzellik katar. Adıyaman'daki NEMRUT DAĞ' ı da bu gizemliliği ve güzelliği katan tarihi eserlerden bir tanesidir.

Adıyaman'daki nemrut dağı da kommagene kralı I.Antiocohos döneminde yapılmıştır.Kommagene milattan önce 1.yüzyılda kurulmuş milattan sonra 72 yılına kadar bu bölgede yaşamını sürdürdü.

Yazılı belgelerde MÖ. 850 yılında görülen krallığın ismi o dönemlerde kummu olarak geçer.Asur egemenliğinde kurtulmasıyla beraber bağımsızlığına kavuşan Kommagene'nin bu dönemine ait ilk yazılı belgelerde ilk kez I.Antiochos dönemine aittir.

I.Antiochos kommagene' nin en önemli kralı idi.O önemli yapan şey ise hedefleriydi.

Antiochos yeni bir din ve yeni bir kültür kurmayı planlıyordu.Bu dini doğu ve batı dinlerini senteze ile ortaya çıkarmayı düşünüyordu. Nemrut dağı da bu dinin merkezi yapmayı ve bütün dünyaya yayılmasını planlıyordu. Kendisi de hakimiyetini bütün dünyaya yaymayı düşünüyordu. Fakat ölümünden sonra kral I.Anticohos'un oğlu babasının bu çalışması devam ettirmedi.Antiochos nemrut dağının 2. 150 metre yükseklikte yaptırdığı dev tanrı heykelleri ve kral heykelleri hem doğu hem de batı tanrılarını
temsil ediyordu. Yüzleri doğu ve batıya çevrili Pers ve Yuna tanrıları kral Antiochos'un iki birleştirme amacını güdüyordu.

Nemrut dağının keşfi Anadolu'ya yol yapımı güzergahı için gelen İngiliz grubunun aşçısı Karl Sester'in nemrut dağındaki tanrı ve kral heykellerini görmesiyle bir şaşkınlık ve hayranlığa kapılır.Purusya kraliyet akademisinin yazdığı mektupla ortaya çıkmıştır. Bu önemli kuruluşun nemrut dağı ile ilgilenmesiyle önemi arttı ve kurumu altına alındı.Böylece Hasar gören heykeller onarıldı. 1987 yılında nemrut dağı UNESCO tarafından kültür mirası listesine alındı. Dünyanın 8. harikası olarak adlandırılan nemrut dağı güneşin doğuşu ve batışını gözlemlediği en güzel yerlerden bir tanesidir.


Dünyanın dört bir yanından gelen turistlerin akınına uğrayan nemrut dağı önemli bir turisttik alan özelliği kazandı.Gelen turistlerin ihtiyaçlarını karşılamak için otel,
restoran ve dinlenme tesisleri yapıldı.Bu da yöre halkına önemli bir gelir kaynağı da oldu.Antiochos yaptırdığı heykellerin arka yüzüne, vasiyetini yazdırdı.200 satırdan
oluşan vasiyetinde :

1. Atalarım için tayin edilen halihazırda rahip ve gelecekte bu görevi devralacak olan rahip,tüm diğer görevlerinden azat olunmalı, engel olunmadan ve bahane bulunmadan bu kutsal tapınak mezardaki görevlerini dini törenlerine (ilkelere) ve kutsal heykellerin (kültürel mirasın) uyarınca süslenmelerine vakfederek ifa etmelidir.

2.Buraya gelen yerli ve yabacı bütün ahaliyi büyük bir ihtimamla karşılamalı ve bir araya gelen cemaate herkesin eşit derecede keyif alacağı bir şölen hazırlamalıdır...

Öyle ki,her bir kimse kutsal günlerde kafi miktar yiyecek,içecek alabilmek için,gözetildiği hissine kapılmaksızın şölenin keyfini çıkarsın ve dilediği köşede istediği kadar yiyip içsin.

3.Tanrılar için ve kendi onuruma tanrısal istem doğrultusunda vakfettiğim bu tapınak kölelerini ve onların çocuklarını ve bu soyun tüm zaman içinde gelecek nesillerini hiç kimse,...
ne kendine köle yapmaya,ne bir başkasına herhangi bir şekilde ne de onlardan birine kötülük yapmaya ve görevlerini yerine getirmekten men etmeye izinlidir;tam tersine rahipler
(yöneticiler)onlara ihtimam göstermeli...

4.Aynı şekilde buradaki tanrılara adadığım köyleri (kıt kaynakları) kendi mülkiyetine geçirmek,satmak yada bir başka kurala bağlamak ya da zarar vermek,kimsenin hakkı olmayacaktır.

5.Her kim ki,bu düzenin kutsal geçerliliğini ya da ölümsüz iradenin teyit ettiği rahmet abidesini bozar ya da zarar verir ya da anlamını değiştirmeye (içini boşaltmaya) yeltenirse, yalnız kendisi değil,aynı zamanda tüm soyu sopu rahmetli atalarımın ve tüm tanrıların hışmına uğrasın,ta ki cezasını tamamiyle çekinceye kadar.

6.Buradaki eserlerimle de çocuklarımın ve torunlarımın gözleri önüne sermiş bulunuyorum ve inanıyorum ki,onlar bu güzel örneklere özenip,soyumun geleneksel onurlarını sürekli arttıracak ve bana benzer biçimde kendi yaşamlarının doruk noktasında soyumuzun ününe ün katacaklardır. (Kommagene Kralı I.Antiochos).
Tüm yönetim biçimlerinin ve kanunlarının 'din' adıyla anıldığı dönemlerden birinde Dicle ve Fırat'ın yukarı kıyılarında kurulan Kommanege Krallığının (MÖ.162 MS.72) Kürt ve ermeni ataları olduğu tahmin ediliyor Kral I.Antiochos'un en büyük istediği Doğu ve Batı dinlerini kapsayan yeni bir din geliştirerek,tüm dünyaya yaymaktı.Yeryüzüne barışın ve adaletin ancak böyle geleceğine inanmıştı.